Tekst do pieśni napisał w roku 1680 protestancki kompozytor i teolog Joachim Neander.
Jest na YT piękne wykonanie Szwajcarów z Nuria Rial
https://www.youtube.com/watch?v=Y3lRdb5BSGA
Wpleciona melodia Gloria z nabożeństwa ewangelickiego. W Polskich kościołach śpiewa się to tak
Na wysokościach Bogu cześć
i dzięki łasce Jego!
Już nam nie może zguby nieść
moc i potęga złego.
Upodobanie Bóg w nas ma,
i pokój już bez przerwy trwa,
waśń wszelka się skończyła.
Czasem pod tytułem "Jezu, mój mistrzu" a czasem "Małymi kroczkami". Znane, bardzo ładne.
3 strofa hymnu "Herzlich lieb hab' ich dich, o Herr"
http://www.lutheran-hymnal.com/german/tlh429g.htm
Psalm 150 w przekładzie Biblii Tysiąclecia:
Alleluja.
Chwalcie Boga w Jego świątyni,
chwalcie Go na wyniosłym Jego nieboskłonie!
Chwalcie Go za potężne Jego czyny,
chwalcie Go za wielką Jego potęgę!
Chwalcie Go dźwiękiem rogu,
chwalcie Go na harfie i cytrze!
Chwalcie Go bębnem i tańcem,
chwalcie Go na strunach i flecie!
Chwalcie Go na cymbałach dźwięcznych,
chwalcie Go na cymbałach brzęczących:
Wszystko, co żyje, niech chwali Pana!
Alleluja.
W trakcie koncertu w Katowicach, w czerwcu 2016 zespół Contento Core wyświetlał to tłumaczenie, choć wersety biblijne były pozmieniane. Np. Rz 8.1 wyświetlany był "Teraz jednak dla tych, którzy są w Chrystusie Jezusie, nie ma już potępienia o ile postępujemy nie według ciała, ale według Ducha" co znacząco zmienia przesłanie tego dzieła.
(W34)
Ze Śpierwnika Ewangelickiego
[287. Jezu, ma radości - J 16,33]
1. Jezu, ma radości, Duszy mej miłości, Drogi
Jezu mój, Kiedyż za swym Panem Tęsknić już
przestanę, Głos usłyszę Twój? Tyś jest oblubień-
cem mym; Nic milszego ponad Ciebie Nie znam
tu ni w niebie.
2. Tyś jest mym schronieniem; Pod Twych skrzy-
deł cieniem Nie zatrwożę się... Niech pękają skały,
Drży krąg ziemi cały -- Jezus chroni mnie. Choćby
w przepaść runął świat, Choć mnie grzech i piekło
goni, Jezus mnie obroni.
3. Śmierć niech postrach mnoży, Szatan niech
się sroży -- Nie odstąpię wstecz. Burz się, szalej,
świecie, Jam bezpieczny przecież; Więc bojaźni,
precz! Bóg mą tarczą, zbroją mą -- Choć otchłanie
wrą spienione, W Panu mam obronę.
4. Za nic mam rozkosze. Nad ich czar przenoszę
Ciebie, Zbawco dusz. Za nic czcze honory, Świet-
ne ich pozory Mnie nie łudzą już. Ani nędza, krzyż
ni śmierć Nie oderwą mnie od Niego, Od Jezusa
mego.
5. Ustań, smutku wszelki, Pocieszyciel wielki,
Jezus przy mnie tuż. Miłujących Boga, Choć ich
gnębi trwoga, Radość wita już; Choć tu w znoju
dźwigam krzyż, Ty położysz kres żałości, Jezu, ma
radości!
Jan Franek + 1677
Mel. własna (Chor. 78)
Śpiewnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
Wydanie III, Wydawnictwo Zwiastun 1988, s. 265.
Tłumaczenie, jakie wykorzystała Marysia w trakcie koncertu Contento Core w Katowicach, w czerwcu 2016
1.
Jezu, moja radości,
Pastwisko mego serca,
Jezu, moja chlubo;
Ach, jak długo, jak długo,
Serce będzie strwożone,
I [będzie] Cię pragnąć!
Baranku Boży, oblubieńcze,
Poza Tobą my na Ziemi
Nikogo nie będziemy kochać bardziej.
2.
Nie ma już potępienia, dla tego
Co w Jezusie Chrystusie trwa,
Gdyż nie chodzi wedle ciała,
Ale wedle ducha. Rz 8, 1, 4b
[Teraz jednak dla tych, którzy są w Chrystusie Jezusie, nie ma już potępienia/ o ile postępujemy nie według ciała, ale według Ducha]
3.
Pod Twoją osłoną
Jestem wolny od burzy
I od wrogów.
Niech Szatan węszy,
Niech wrogowie się burzą,
Ze mną stoi Jezus!
Gdy grzmi i łyska się,
Albo grzech i piekło straszą;
Jezus mnie okryje.
4.
Albowiem prawo Ducha, który daje życie w Chrystusie Jezusie, wyzwoliło cię
spod prawa grzechu i śmierci. Rz 8, 2
[Albowiem prawo Ducha, który daje życie w Chrystusie Jezusie, wyzwoliło cię spod prawa grzechu i śmierci]
5.
Mimo starych smoków,
Mimo śmiertelnej zemsty,
Mimo samego strachu!
Szalej, świecie i skacz,
I stań gotowy tu i śpiewaj
W zupełnym spokoju.
Boża moc odsunie mnie na bok,
Ziemia i otchłań muszą zamilknąć,
Choćby wciąż mruczały.
6.
Wy jednak nie żyjecie według ciała, lecz według Ducha, jeśli tylko Duch Boży w was mieszka.
[Wy jednak nie żyjecie według ciała, lecz według Ducha, jeśli tylko Duch Boży w was mieszka.]
Jeżeli zaś kto nie ma Ducha Chrystusowego, ten do Niego nie należy. Rz 8,9
7.
Przecz ze wszelkimi skarbami,
Jesteś moją uciechą,
Jezu, moja radości!
Precz próżne chwały,
Nie chcę was słuchać,
Pozostańcie dla mnie nieznane!
Nędza, bieda, krzyż, hańba i śmierć
Nie powinny mnie, jeśli muszę cierpieć,
Nigdy od Chrystusa oddzielić.
8.
Jeżeli natomiast Chrystus w was mieszka, ciało wprawdzie podlega śmierci ze względu na [skutki] grzechu duch jednak posiada życie na skutek usprawiedliwienia. Rz 8,10
9.
Dobranoc, rzeczy,
Które świat wyszukał,
Nie podobacie mi się!
Dobranoc, wy grzechy,
Pozostańcie daleko stąd,
Nie zbliżajcie się więcej do światła!
Dobranoc, dumo i przepychu,
Jesteście tylko nałogiem życia,
Dobranoc wam!
10.
A jeżeli mieszka w was Duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił Chrystusa <Jezusa> z martwych, przywróci do życia wasze śmiertelne ciała mocą mieszkającego w was swego Ducha. Rz 8,11
11.
Ustąpcie, wy smutne duchy,
Aby mój mistrz radości,
Jezus, przyszedł tutaj.
Ci, co Boga kochają,
Muszą również, od was, smutków
Się oczyścić.
Znoszę tu kpiny i szyderstwa,
Ale i w cierpieniu pozostajesz ze mną,
Jezu, moja radości.
We wtorek 27 września 2016 Armin Teske przysyła mi tłumaczenie kołysanki, które przygotował na Vratislavia Cantats. Piękne.
Dobranoc! Świat cieni,
Który tak się ceni,
Już nie cieszy mnie.
Ach, dobranoc, grzechy,
Jam doznał pociechy,
Nie więzicie mnie.
Dobranoc przepychu mdły
Zdrożne życie, odejdź, bowiem
Dobranoc ci powiem.
Notka z Fejsa, z prób przed koncertem 5 listopada 2016 roku
Wczorajsza obseracja z próbu zespołu.
Otóż motet "Jezu, ma radości" nie jest zbudowany tak:
#1. Chorał, początek pieśni
#2. List do Rzymian 8:1
#3. Chorał, strona 2 pieśni
#4. List do Rzymian 8:2
#5. Vers 3, (3 strofa pieśni)
#6. List do Rzymian 8:9
#7. Choral, strofa 4 pieśni
#8. Andante, List do Rzymian 8:10
#9. Vers 5. (kołysanka)
#10. List do Rzymian 8:11
#11. Choral, ostatnia strofa pieśni
a zbudowany jest tak:
#1. Chorał, początek pieśni
-#2. List do Rzymian 8:1
--#3. Chorał, strona 2 pieśni
---#4. List do Rzymian 8:2
---#5. Vers 3, (3 strofa pieśni)
----#6. List do Rzymian 8:9
---#7. Choral, strofa 4 pieśni
---#8. Andante, List do Rzymian 8:10
--#9. Vers 5. (kołysanka)
-#10. List do Rzymian 8:11
#11. Choral, ostatnia strofa pieśni
Ten motet komentuje renesansową pieśnią cytat z początku 8 rozdziału Listu do Rzymian. Ale chiazm?
Tak! Chiazm majacy podkreślić werset Rz 8:9a, który dodatkowo muzycznie Jan Sebastian podkreślił piękną fugą, którą na 4 głosy wyświeują myśl, że ....
"(...) mieszka w was Duch Boga"!
Mieszka w nas Duch Boga? Jak to możliwe? No właśnie - poprzez ewangelię, poprzez dobrą nowinę o ofierze Pana Jezusa, który takie rzeczy wierzącym w Niego umożliwia. Łaską bowiem jesteśmy zbawieni, przez wiarę, do dobrych uczynków więc ... (caly wers .9) "Wy jednak nie żyjecie po to, aby zaspokajać swoje ludzkie pragnienia, bo mieszka w was Duch Boga".
Ale jest tam też ostrzeżenie (już nie fugowane):
"Jeżeli zaś w kimś nie ma Ducha Chrystusa, ten w ogóle do Niego nie należy".
Jeszcze raz cały werset:
"Wy jednak nie żyjecie po to, aby zaspokajać swoje ludzkie pragnienia, bo mieszka w was Duch Boga. Jeżeli zaś w kimś nie ma Ducha Chrystusa, ten w ogóle do Niego nie należy".
Zapraszam na koncerty. Sobota Gliwice, niedziela Katowice. Zawsze o 18.oo
Wg. Wikipedii chiazm to ...
https://pl.wikipedia.org/wiki/Chiazm
Melodia chorałowa "Jezu meine Freude", słowa niby z motetu BWV 227 ale niekoniecznie.
Wykonanie Karla Richtera z 1970 roku
Rev 14:13 l45
Und ich hörete eine Stimme vom Himmel zu mir sagen: Schreibe:
Selig sind die Toten,
die in dem HErrn sterben,
von nun an.
Ja, der Geist spricht,
daß sie ruhen von ihrer Arbeit;
denn ihre Werke folgen ihnen nach.
Rev 14:13 bug
I usłyszałem głos z nieba, który mówił do mnie: Napisz:
Błogosławieni [są] umarli, którzy odtąd umierają w Panu,
tak, mówi Duch, aby odpoczęli od swoich prac, a ich uczynki idą za nimi.
Rev 14:13 bw
I usłyszałem głos z nieba mówiący: Napisz:
Błogosławieni są odtąd umarli, którzy w Panu umierają.
Zaprawdę, mówi Duch, odpoczną po pracach swoich; uczynki ich bowiem idą za nimi.
Rev 14:13 bg
I usłyszałem głos z nieba, mówiący do mnie: Napisz:
Błogosławieni są odtąd umarli, którzy w Panu umierają.
Zaprawdę mówi Duch im, aby odpoczywali od prac swoich, a uczynki ich idą za nimi.
Rev 14:13 wuj
I usłyszałem głos z nieba, mówiący mi: Napisz:
Błogosławieni umarli, którzy w Panu umierają.
Odtąd już mówi Duch, aby odpoczynęli od prac swoich, abowiem uczynki ich za nimi idą.
Rev 14:13 bt5
I usłyszałem głos z nieba, który mówił: Napisz:
Błogosławieni, którzy w Panu umierają - już teraz.
Zaiste, mówi Duch, niech odpoczną od swoich mozołów, bo idą wraz z nimi ich czyny.
Cały tekst brewiarzowy wg. Piotra
Poprawki w tłumaczeniu: Hei mihi, Domine, quia peccavi nimis in vita mea: quid faciam miser, ubi fugiam, nisi ad te, Deus meus? tłumaczenie na kolanie: Biada mi, Panie, bo zbytnio zgrzeszyłem w życiu moim: Cóż uczynię, ja biedny, gdzie znajdę ostoję, u nikogo tylko u ciebie, Boże mój? Responsum Miserere mei, dum veneris in novissimo die. Zmiłuj się nade mną, kiedy przyjdziesz ostatniego dnia.[sądu] Variant 1 Miserere mei, et salva me. Zmiłuj się nade mną i zbaw mnie Versus Anima mea turbata est valde: sed tu Domine succurre ei. Moja dusza bardzo jest strapiona; Ale ty, Panie przyjdź jej z pomocą.
Wg. prof. Perza jest to fragment mszy h-mol choć wg. mnie 3 część jest podobna, ale nieco inna.
Wygląda na to, że Vaclaw Luks nie nagrał tego chóru. Po arii sopranu przechodzi zaraz do arii basu.
Tłumaczenie Alka z 10 września 2016
Chodź, Jezu, chodź
Jestem fizycznie zmęczony
Siły mi nikną i nikną
Tęsknię
Za Twoim pokojem;
Ta kwaśna droga staje się nieznośna!
Chodź, chcę się już poddać, ale Tobie!
Ty jesteś właściwą drogą, i prawdą, i życiem
Dlatego polecam się w Twoje ręce;
I mówię światu: Masz na noc!
Życiorys dobiega mi kresu
Ale duch jest nakręcony
Znajdzie się u swego Stwórcy
Bo Jezus jest i będzie
Właściwą drogą do życia.
Dla pierwszego wersu Marysia takie coś znalazła na jakimś starym blogu:
http://bach-muzyka-bacha.blogspot.com
Przyjdź Jezu, przyjdź, me ciało słabnie,
A i siły we mnie mniej i mniej,
Tak pragnę byś Twój dał mi Pokój,
Ciernisty szlak tak trudzi mnie,
Przyjdź, ja oddam Ci się cały,
Tyś drogą dobrą jest, prawdą oraz życiem.
A taką makarbę proponuje Google Translator dla drugiej strofy :-)
Bęben zamknę się w Twoich rękach
A mówią, świat, dobranoc!
Spieszę równą moje CV do końca,
ale duch jest dobrze przymocowany.
On powinien oscylować na jego twórcy,
Ponieważ Jezus jest i pozostanie
Prawdziwa droga do życia.
Tekst niemiecki to 10 strofa chorału "Freu dich sehr, o meine Seele"j. W ŚE coś podobnego jest pod 932, czyli Raduj się o duszo moja.
Bardzo sugestywne, realizowane za pomocą pizzicato stukanie, nawiązujące do pukania przez Jezusa w Ap 3:20.
O ile pamiętam, kantata była wykonana przez orkiestrę {Oh!} w Katowicach (kościół ewangelicki) i Żorach (festiwal) jesienią 2013 roku. Powinienem mieć gdzieś to nagranie. Był też materiał z tłumaczeniem.
Bardzo dziwny dialog dwóch głosów (organy i alt), ciekawe, bo to jest utwór bez podpory basowej. Obraz błądzenia.
Aria o utrapieniach. Nagranie Koompmana więcej niż dziwne. Kantata w nagraniach Suzuki na płycie 5, ale to nagranie jest też dodatkiem do płyty 1.
To jest tak uroczyste, że Gardiner i Koopman w swoich nagraniach dokładają tu kotły.
Znany temat ale nie wiem z jakiego chorału @znany.
Flery realizują śliczny cantus firmus.
Suzuki nagrał tą simphonie dwa razy, za drugim razem oboje zastąpił altówkami (?). Moim zdaniem wyszło fatalnie.
Psalm 115:12-16
Pan o nas pamięta, niech nam błogosławi;
niech błogosławi domowi Izraela,
niech błogosławi domowi Aarona;
niech błogosławi bojącym się Pana, zarówno małym, jak i wielkim!
Niech Pan was rozmnoży, was i synów waszych!
Błogosławieni jesteście przez Pana, który stworzył niebo i ziemię.
Niebo jest niebem Pana, synom zaś ludzkim dał ziemię.
W oryginalnej partyturze utwór jest podzielony na 4 części, sekcje:
I. Missa (Kyrie & Gloria)
II. Symbolum Nicenum (Credo)
III. Sanctus
IV. Osanna, Benedictus, Agnus Dei et Dona nobis pacem
Mi jakoś łatwiej przychodzi myśleć o podziale mszy na jej główne części, tj.
A ponieważ tak ten utwór jest często dzielony w nagraniach więc taki podział tu zaproponuję.
Pewnym problemem jest podział części 20 i 21. W wielu źródłach robią to tak:
#20. Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum.
#21. Et exspecto resurrectionem mortuorum et vitam venturi saeculi, Amen.
A ja bym zaproponował taki podział:
#20. Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et exspecto resurrectionem mortuorum
#21. et vitam venturi saeculi, Amen.
Dlatego, że trąbki i kotły pojawiają się dopiero na słowa "i życia wiecznego w przyszłym świecie, Amen".
Partytura milczy na ten temat więc przychodzi mi się zdać na realizatorów nagrań, które dopiero zbieram.
Bardzo sugestywna aria przekonująca o grzechu, zachęcająca do przyjścia w pokucie do Pana.
Biblia Tysiąclecia, wyd IV (1983)
(1) Dawidowy. Ku Tobie, Panie, wznoszę moją duszę, (2) mój Boże, Tobie ufam: niech nie doznam zawodu! Niech moi wrogowie nie triumfują nade mną! (3) Nikt bowiem, kto Tobie ufa, nie doznaje wstydu; doznają wstydu ci, którzy łamią wiarę dla marności. (4) Daj mi poznać drogi Twoje, Panie, i naucz mnie Twoich ścieżek! (5) Prowadź mnie według Twej prawdy i pouczaj, bo Ty jesteś Bóg, mój Zbawca, i w Tobie mam zawsze nadzieję. (6) Wspomnij na miłosierdzie Twe, Panie, na łaski Twoje, co trwają od wieków. (7) Nie wspominaj grzechów mej młodości ale o mnie pamiętaj w Twojej łaskawości ze względu na dobroć Twą, Panie! (8) Pan jest dobry i prawy: dlatego wskazuje drogę grzesznikom; (9) rządzi pokornymi w sprawiedliwości, ubogich uczy swej drogi. (10) Wszystkie ścieżki Pana - to łaskawość i wierność dla tych, co strzegą przymierza i Jego przykazań. (11) Przez wzgląd na Twoje imię, Panie, odpuść mój grzech, a jest on wielki. (12) Kim jest człowiek, co się boi Pana? Takiemu On wskazuje, jaką drogę wybrać. (13) Będzie on przebywał wśród szczęścia, a jego potomstwo posiądzie ziemię. (14) Pan przyjaźnie obcuje z tymi, którzy się Go boją, i powierza im swoje przymierze. (15) Oczy me zawsze zwrócone na Pana, gdyż On sam wydobywa nogi moje z sidła. (16) Wejrzyj na mnie i zmiłuj się nade mną, bo jestem samotny i nieszczęśliwy. (17) Oddal uciski mojego serca, wyrwij mnie z moich udręczeń! (18) Spójrz na udrękę moją i na boleść i odpuść mi wszystkie grzechy! (19) Spójrz na mych nieprzyjaciół: jest ich wielu i gwałtownie mnie nienawidzą. (20) Strzeż mojej duszy i wybaw mnie, bym się nie zawiódł, gdy się uciekam do Ciebie. (21) Niechaj mnie chronią niewinność i prawość, bo w Tobie, Panie, pokładam nadzieję. (22) Boże, wybaw Izraela ze wszystkich jego ucisków!
https://www.youtube.com/watch?v=U2NJHxnOONI&index=5
Strofy: 1, 4, 13 (ostatnia)
PSALM 25
Ad Te, Domine, levavi animam meam
Do Ciebie, Panie, wzdycha serce moje,
W Tobiem położył ja ufanie swoje;
Za co niech wstydu i żałosnych, proszę,
Nieprzyjacielskich śmiechów nie odnoszę.
Nikt nie zelżony, ktokolwiek w potrzebie
I w swych trudnościach uciekł się do Ciebie;
Ci niechaj będą pohańbieni wiecznie,
Którzy z umysłu wolą żyć wszetecznie!
Mnie okaż, Panie, drogi świętobliwe,
Mnie okaż ścieżki swe nieobłędliwe'
Prowadź mię wedla szczerej prawdy swojej,
Bo comkolwiek jest, jestem z łaski Twojej.
Wspomni na swoje miłosierdzie wieczne,
A mej młodości postępki wszeteczne
Wygładź z pamięci; uczyń łaskę ze mną
Prze dobroć swoje światu nietajemną!
Nieprózno proszę: Pan to dobrotliwy,
Pan szczery; przeto gościniec prawdziwy
Ukaże grzesznym: rozum da cichemu,
Drogi objawi swoje pokornemu.
Litość a prawda Pańskie są własności,
Tym jawne, którzy mają w uczciwości
Testament Jego; Panie, grzechy moje
Nieprzeliczone zgładź prze imię swoje!
Jest kto na ziemi, co by żył prawdziwie
W bo jaźni Pańskiej? - Taki niewątpliwie
Ma wodzem Pana, który go sprawuje
Tymi drogami, co je sam lubuje.
Tam troski miejsca niewdzięczne nie mają,
Ale rozkoszy wieczne przebywają;
Tam dziatek mnóstwo, podpora starości
I pewny dziedzic pięknych osiadłości.
Pan tajemnice temu swe odkryje,
Ktokolwiek w Jego posłuszeństwie żyje;
Temu objawi myśl swego przymierza,
Kto tam, gdzie Jego rozkazanie, zmierza.
W Nim tedy oczy, w Nim myśli mam swoje,
A On wyzwoli z pęta nogi moje.
Panie, Ty mię racz wziąć do swej obrony,
Bom od wszytkiego świata opuszczony.
Pełne mam serce nieznośnej żałości,
Ty mię sam, Panie, wyrwi z tych trudności;
Wejźrzy na ciężkość, wejżrzy na me troski,
Zahacz mych grzechów, uskrom' gniew swój boski!
Nieprzyjaciel mój na mię wojska zbiera,
Krwie mojej pragnąc, ledwie nie umiera.
Ty bądź mym stróżem; niech się zły nie śmieje,
Żem ja położył w Tobie swe nadzieje.
Szczyrość i cnota niech mię ma wspomoże,
A naprzód, że ja Tobie ufam, Boże!
Niechaj nad sobą Twą obronę znają,
Którzy Twych ustaw świętych przestrzegają.
W katalogu są dwie:
BWV 82 - basowa, z obojem
BWV 82a - wersja sopranowa, z fletami
Suzuki nagrał obie wersje.
Bardzo znana jest ta druga część - duet Altu i Sopranu. Jezu, mój mistrzu?
Nagranie audycji prof. Mirosława Perza niekompletne.
Aria z zegarem w tle. Szarpany bas i pizzicato smyczków sugerują upływ czasu (bo w czasach Bacha funkcjonowały już zegary mechaniczne) a to koresponduje z treścią arii i tematem całej kantaty. "Przyjdź już błoga godzino, przyjdź godzino śmierci i połóż kres udręce życia na tej ziemi".