Rzuć księżno, rzuć choć jeszcze raz

BWV 198 - Lass, Fürstin, lass noch einen Strahl

– Jan Sebastian Bach

Dostępne wersje: Treść w języku oryginału., Armin i Andrzej Teske, 2004, Filip Adam Zieliński, Jeszcze inne przekłady
Dostępne nagrania:
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

Treść w języku oryginału.

Armin i Andrzej Teske, 2004

Filip Adam Zieliński

BWV 198

Lass, Fürstin, lass noch einen Strahl

Waiting...

Rzuć księżno, rzuć choć jeszcze raz

Waiting...

Księżno, niech spuści ieden ieszcze promyk

Waiting... e-mail: f.a.zielinski@interia.pl

Erster Teil

Waiting...

Część pierwsza. Oda żałobna.

Waiting...

Pierwsza część

Waiting...

1. Coro

Flauto traverso I/II, Oboe d'amore I/II, Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Violino I/II, Viola, Continuo

Lass, Fürstin, lass noch einen Strahl
Aus Salems Sterngewölben schießen.
Und sieh, mit wieviel Tränengüssen
Umringen wir dein Ehrenmal.

Waiting...

Rzuć księżno, rzuć choć jeszcze raz
Promień tu z firmamentu Salem
I zobacz, jak ze łzami, żalem
Pomnik twój otaczamy wraz!

Waiting...

Księżno, niech spuści ieden ieszcze promyk
Salemski firmament gwiazdy zasłany.
Ty poźrzy na nas, obelisk Twey famy[1]
z łez potokami tutay obtaczamy.

[1] Sławy, chwały.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

2. Recitativo S

Violino I/II, Viola, Continuo

Dein Sachsen, dein bestürztes Meißen
Erstarrt bei deiner Königsgruft;
Das Auge tränt, die Zunge ruft:
Mein Schmerz kann unbeschreiblich heißen!
Hier klagt August und Prinz und Land,
Der Adel ächzt, der Bürger trauert,
Wie hat dich nicht das Volk bedauert,
Sobald es deinen Fall empfand!

Waiting...

Twa Saksonia, twa przerażona Miśnia
Przy twym królewskim grobowcu zamarła;
Oko moje łzy roni, a język woła:
Ból mój jest nie do opisania!
August, królewicz, kraj cały w boleści,
Łka szlachta, mieszczanie w żałobie.
Jak mógłby lud żalu nie okazać tobie,
Gdy o twym odejściu dosięgły go wieści!

Waiting...

Miśnia y Saksonia Twoye
obtaczając Twoy grobowiec;
wypłakuią oczy swoye:
bólu nic ich nie wypowie!
August, kray, książe zawodzą,
szlachta, mieszczanie sie biedzą,
iakże naród lamentował
gdaż wieść o Twey śmirci poznał! 

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

3. Aria S

Violino I/II, Viola, Continuo

Verstummt, verstummt, ihr holden Saiten!

Kein Ton vermag der Länder Not
Bei ihrer teuren Mutter Tod,
O Schmerzenswort! recht anzudeuten.

Waiting...

Zamilczcie! Zamilczcie, struny nadobne!

Nieszczęścia krain ton żaden nie zdoła
Wysłowić, gdy im drogą matkę zabrała
Śmierć, jakże straszne te słowa żałobne!

Waiting...

Struny nadobne, cichaycie, cichaycie!

Niemasz wszak dźwięku, co oćczyzny boleść
kiedy oney Matka luba musi odyść,
Słowo bólu! okaże należycie.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

4. Recitativo A

Flauto traverso I/II, Oboe d'amore I/II, Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Violino I/II, Viola, Continuo

Der Glocken bebendes Getön
Soll unsrer trüben Seelen Schrecken
Durch ihr geschwungnes Erze wecken
Und uns durch Mark und Adern gehn.
O, könnte nur dies bange Klingen,
Davon das Ohr uns täglich gellt,
Der ganzen Europäerwelt
Ein Zeugnis unsres Jammers bringen!

Waiting...

Głos dzwonów, którego potęga
Ma nasze dusze zatrwożone
Rozkołysanym spiżem budzić,
Do szpiku kości naszych sięga.
O, gdyby dzwonów dźwięk ten trwożny,
Którym codziennie rażone ucho,
Całej Europie mógł dać świadectwo,
Jak żal nasz straszny i bezbrzeżny!

Waiting...

Dzwonu drżący rozbrzmiewa ton –
duszyce nasze przestrasza on,
brąz onego żałobę wieści,
przenika przez żyły, kości.
Gdyby tylko to dzwonienie,
co w uchu nam codziennie grzmi,
mogło przynieść potwierdzenie
żalu Europy światowi!   

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

5. Aria A

Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Continuo

Wie starb die Heldin so vergnügt!

Wie mutig hat ihr Geist gerungen,
Da sie des Todes Arm bezwungen,
Noch eh er ihre Brust besiegt.

Waiting...

Jak pogodnie ona odchodziła,

Jak dzielnie się jej duch mocował
I śmierci dzielnie czoło stawiał,
Nim ta jej piersi zwyciężyła.

Waiting...

Takoć heroina śmirć wzięła rozkosznie!
Oney duchci zasię podiął bitwę dzielnie,
gdaż śmirci ramię tego poskramiało
a oto pierś oney zwyciężyć sięgało.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

6. Recitativo T

Oboe d'amore I/II, Continuo

Ihr Leben ließ die Kunst zu sterben
In unverrückter Übung sehn;
Unmöglich konnt es denn geschehn,
Sich vor dem Tode zu entfärben.
Ach selig! wessen großer Geist
Sich über die Natur erhebet,
Vor Gruft und Särgen nicht erbebet,
Wenn ihn sein Schöpfer scheiden heißt.

Waiting...

Jej życie pokazuje, jak można umierać
Pasując się ze śmiercią niewzruszenie;
Kunszt umierania ćwiczyć nieustannie,
By w obliczu śmierci nie zblednąć.
Jakiż wielki duch, ach, błogosławiona!
Potrafi ponad naturę się wznieść
I przed grobowcem i trumną nie zadrżeć,
Kiedy Stwórca go do siebie zawoła.

Waiting...

Za żywota sie uczyła sztuki umierania, 
ćwiczenie ono y nama uyrzeć sie zwoliło;
niepodobna, iżby Oney oblicze zbladziało[1]
skoro przyszło powitać onę godzinę skonania.
Tenci bywa błogosławionym, którego wielka dusza
ponad świata stworzonego prawa sie unasza,
który przed truną[2], mogiłą boiaźnią nie zlęknion,
skoro iżby odszedł przez Stwórcę swego bywa wezwan.

[1] Zbladło, straciło naturalny kolor.
[2] Trumną.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

7. Coro

Flauto traverso I/II, Oboe d'amore I/II, Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Violino I/II, Viola, Continuo

An dir, du Fürbild großer Frauen,
An dir, erhabne Königin,
An dir, du Glaubenspflegerin,
War dieser Großmut Bild zu schauen.

Waiting...

W tobie, wzorze niewiast znany,
W tobie, dostojna królowo,
W tobie, wiary opiekunko,
Duch ten wielki był nam dany.

Waiting...

Tyś wielkich niewiast wzorzec,
Tyś dostoyna Królowa,
Tobie wierze patronować,
w Tobie wzór cnót można dostrzec.  

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

Zweiter Teil

Waiting...

Część druga. Po wygłoszeniu mowy żałobnej.

Waiting...

Wtóra część

Waiting...

8. Aria T

Flauto traverso, Oboe d'amore, Viola da gamba I/II, Violino I/II, Liuto I/II, Continuo

Der Ewigkeit saphirnes Haus
Zieht, Fürstin, deine heitern Blicke
Von unsrer Niedrigkeit zurücke
Und tilgt der Erden Dreckbild aus.
Ein starker Glanz von hundert Sonnen,
Der unsern Tag zur Mitternacht
Und unsre Sonne finster macht,
Hat dein verklärtes Haupt umsponnen.

Waiting...

Szafirowy dom wieczności
Odciąga twoje spojrzenia
Od naszego poniżenia;
Blednie już wspomnienie ziemi.
Potężny blask, jak słońc setki,
Co dzień nasz w środek nocy zmieni
I nasze słońce czarnym sprawi.
Twą przemienioną głowę złoci.

Waiting...

Na szafirowym przybytku wieczności
pogodne Twoye spoyźrzenie spoczywa,
umyka naszey niskiey doczesności,
abrysę[1] ziemską zepsowaną zmywa.
Mocen ów pobrzask niby Słoinc tysiąca,
przy którym dzień iakoby pora nocna,
a Słoince nasze zgasłe, zacienione,
obtoczył oblicze Twe odmienione.

[1] Obraz, kształt.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

9. Recitativo B

Flauto traverso I/II, Oboe I/II, Continuo

Was Wunder ists? Du bist es wert,
Du Fürbild aller Königinnen!
Du musstest allen Schmuck gewinnen,
Der deine Scheitel itzt verklärt.
Nun trägst du vor des Lammes Throne
Anstatt des Purpurs Eitelkeit
Ein perlenreines Unschuldskleid
Und spottest der verlassnen Krone.

Soweit der volle Weichselstrand,
Der Niester und die Warthe fließet,
Soweit sich Elb' und Muld' ergießet,
Erhebt dich Stadt und Land.

Dein Torgau geht im Trauerkleide,
Dein Pretzsch wird kraftlos, starr und matt;
Denn da es dich verloren hat,
Verliert es seiner Augen Weide.

Waiting...

Lecz nie dziwota! Tyś tego warta,
Jesteś dla wszystkich królowych przykładem!
Musiałaś zdobyć więc ten diadem.
Co teraz twą głowę opromienia.
Przed tronem Baranka teraz ty nosisz
Zamiast purpury doczesnej próżności
Czystą jak perła szatę niewinności,
A zostawioną tu koroną gardzisz.

Wszędzie, gdzie Wisły brzegów piach,
Gdzie płynie Dniestr i Warta płynie,
Gdzie Łaba, Mulda falę niesie,
Sławi cię miasto i wieś we łzach.

Twe Torgau tonie w żałobie,
Twój Pretzsch struchlały, bez sił,
Gdyż radość oczu stracił,
Skoro utracił on ciebie.

Waiting...

Cóż to za dziw? Warta prawie ieś[1],
iż Tyś wzorem dla wszych królowych.
Ornament dla Cię ieść[2] gotowy,
co lico rozpromienia Twoye.

Przed barańczym[3] nosisz Ty tronem
miasto[4] próżności purpurowey
odzienie bez skazy perłowe
y w pogardzeniu masz koronę.

Na długości Vistuli[5] całey,
gdzie Tyras[6], Warta wypływaią,
gdzie Łaba y Mulda sie wiyą
lud ma Ciebie we czci wspaniałey.

Torgawa szaty nosi żałobne,
Pretzsch Twe osłabłe, bez ruchu, sił;
gdyż Ciebie, dla ócz skarb swych stracił,
dla nich byłaś cudo ozdobne.

[1] Jesteś.
[2] Jest.
[3] Barankowym, Baranka.
[4] Zamiast.
[5] Wisła.
[6] Dniestr.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

10. Coro

Flauto traverso I/II, Oboe d'amore I/II, Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Violino I/II, Continuo

Doch, Königin! du stirbest nicht,
Man weiß, was man an dir besessen;
Die Nachwelt wird dich nicht vergessen,
Bis dieser Weltbau einst zerbricht.
Ihr Dichter, schreibt! wir wollens lesen:
Sie ist der Tugend Eigentum,
Der Untertanen Lust und Ruhm,
Der Königinnen Preis gewesen.

Waiting...

Lecz nie umrzesz ty, królowo,
Wiemy, cośmy tobie dłużni.
Potomność cię nie zapomni
Aż po kres świata samego.
Poeci piszcie! Tak niechaj czytamy:
Była cnót wszelkich skarbnicą,
Poddanych chlubą, radością,
Królowych chwałą. Tak ją pamiętamy.

Waiting...

Ależ, Królewo! Ty nam nie pomrzesz, nie,
wiemyż, cóżeśmy posiedli przy Tobie;
wszytka potomność nie przepomni[1] Ciebie
aż świata tego nastąpi skończenie.
Wieszcze, do pióra wam, iż czytać pragniem:
Ona bywa cnoty uosobieniem
radością a sławą sobie poddanych,
naywiększą ta bywa ze wszych królowych.

[1] Zapomni.

Waiting...
  • Leonhard/Harnoncourt
  • Koopman
Odtwórz wszystkie powyżej

Komentarze

Komentarz Walter F. Bischof

Besetzung: Soli: S A T B, Coro: S A T B, Flauto traverso I/II, Oboe d'amore I/II, Violino I/II, Viola, Viola da gamba I/II, Liuto I/II, Continuo
Entstehungszeit: 17. Oktober 1727
Text: Johann Christoph Gottsched 1727
Anlass: Trauerode für Christiane Eberhardine, Kurfürstin von Sachsen und Königin von Polen
Diskussion: Aryeh Oron Julian Mincham

Komentarz Armin i Andrzej Teske, 2004

25 czerwca 2018, Tłumaczenie wprowadzone przez p. Filipa Adama Zielińskiego i zaimportowane narzędziem importu tabelki w pliku RFT. 

Komentarz Filip Adam Zieliński

Tłumaczono w dniach 19 – 21 V A.D. 2018; 19, 25 II A.D. 2018, 4 III A.D. 2018, 6 V A.D. 2018 (ze zmianami wprowadzonemi 23 VI A.D. 2019 i 27 X A.D. 2022 - Torgawa). Przekład dedykowany p. mgr Grażynie Banduch. Adres elektronicznej skrzynki pocztowej tłumacza: f.a.zielinski@interia.pl. Translated between the 19th and the 21st of May A.D. 2017, on the 19th and 25th of February A.D. 2018, on the 4th of March A.D. 2018 and the 6th of May A.D. 2018 (with the changes implemented on 23rd day of June A.D. 2019 and on 27th of October A.D. 2022). Translation is dedicated to Ms. Grażyna Banduch. Translator's e-mail: f.a.zielinski@interia.pl.

Komentarze użytkowników